พอโลเนียม (Polonium)

พอโลเนียมเป็นธาตุมีสัญลักษณ์ Po เลขเชิงอะตอม 84 เป็นธาตุที่มีอยู่น้อยในธรรมชาติและเป็นธาตุกัมมันตรังสีกึ่งโลหะ สมบัติทางเคมีคล้ายกับเทลลูเรียม (Te) และบิสมัท (Bi) พบผสมอยู่ในแร่ของยูเรเนียม มีการศึกษาค้นคว้าถึงความเป็นไปได้ที่จะใช้พอโลเนียมเป็นแหล่งให้ความร้อนแก่ยานอวกาศ เป็นธาตุที่ไม่คงตัว (unstable) ทุกไอโซโทปของพอโลเนียมเป็นสารกัมมันตรังสีและปรากฏอยู่ใน 2 อัญรูป (two metallic allotropes)

พอโลเนียมมีอยู่ 25 ไอโซโทป ซึ่งทั้งหมดเป็นสารกัมมันตรังสีที่มีน้ำหนักเชิงอะตอม 194 ถึง 218 พอโลเนียม-210 (²¹⁰Po) ซึ่งมีครึ่งชีวิต 138.376 วัน จะเป็นไอโซโทปที่พบเจออยู่เป็นส่วนมาก และพอโลเนียม-209 (²⁰⁹Po) มีครึ่งชีวิต 103 ปี สามารถผลิตได้จากเครื่องเร่งอนุภาคไซโคลทรอน (cyclotron) โดยการระดมยิงอะตอมของตะกั่วหรือบิสมัทด้วยแอลฟา โปรตอน หรือดิวเทอรอน

พอโลเนียม-210 (²¹⁰Po)

²¹⁰Po เป็นสารไอโซโทปที่ให้รังสีแอลฟา มีครึ่งชีวิต 138.376 วัน สลายให้ ²⁰⁶Pb และ ²¹⁰Po ปริมาณ 1 มิลลิกรัมจะให้รังสีแอลฟาต่อวินาทีเทียบเท่ากับ ²²⁶Ra ถึง 4.5 กรัมทีเดียว นอกจากนี้ ²¹⁰Po ปริมาณ 2-3 คูรีสามารถทำให้เกิดแสงเรืองสีน้ำเงินได้ เป็นเพราะเกิดการกระตุ้น (excitation) กับอากาศรอบบริเวณ ²¹⁰Po ปริมาณ 1 กรัมสามารถให้กำเนิดพลังงานได้ถึง 140 วัตต์ ทั้งนี้เพราะว่า ²¹⁰Po สลายให้อนุภาคแอลฟามากมาย ซึ่งเมื่อชนกระทบกับตัวกลางต่าง ๆ ก็จะถูกหยุดด้วยระยะทางสั้น ๆ แล้วเกิดการปลดปล่อยพลังงานออกมา ²¹⁰Po ได้ให้เป็นแหล่งความร้อนขนาดเล็กสำหรับ thermoelectric cell ในดาวเทียมอวกาศ ²¹⁰Po เช่น ใช้เป็นแหล่งความร้อนสำหรับยานยนต์ Lunokhod บนพื้นผิวดวงจันทร์ เพื่อให้ความร้อนแก่อุปกรณ์ต่างๆ ในช่วงกลางคืนอันหนาวเหน็บบนดวงจันทร์ แปรงกำจัดประจุไฟฟ้าสถิตบางชนิดใช้ ²¹⁰Po ประมาณ 500 mCi เพื่อเป็นแหล่งอนุภาคที่มีประจุ (charged particle) สำหรับทำให้ประจุไฟฟ้าสถิตบนวัตถุต่าง ๆ เช่น บนฟิล์มถ่ายรูปให้เป็นกลาง เป็นต้น

²¹⁰Po ยังใช้เป็นอาวุธในการฆาตกรรม เช่น กรณีของ Alexander Litvinenko ซึ่งพิสูจน์ได้ภายหลังว่าถูกวางยาพิษด้วย ²¹⁰Po

²¹⁰Po สลายให้อนุภาคแอลฟาอย่างเดียวล้วน ๆ ไม่ใช่เป็นการสลายที่ให้อนุภาคแอลฟาและรังสีแกมมา ในการสลายให้อนุภาคแอลฟา 100,000 อนุภาค จะมีหนึ่งอนุภาคจากการสลายนี้จะไปทำให้เกิด excitation ในนิวเคลียสซึ่งทำให้เกิดรังสีแกมมาขึ้น ด้วยรังสีแกมมาขนาดต่ำ ๆ นี้ และระยะทางทะลุทะลวงอันสั้น ๆ ของอนุภาคแอลฟา ทำให้เป็นการยากอย่างมากที่จะตรวจพิสูจน์ไอโซโทปนี้ ดังนั้นการตรวจพิสูจน์อนุภาคแอลฟาด้วยกระบวนการสเปกโทรสโกปี (alpha spectroscopy) จึงเป็นวิธีการที่ดีที่สุด เมื่อเทียบกับการตรวจพิสูจน์รังสีแกมมา (gamma-ray spectroscopy)

รูปแบบในสถานะของแข็ง (solid state form)

พอโลเนียม alpha form ในสถานะของแข็งมีโครงสร้างเป็นรูปแบบธรรมดาของโครงสร้าง (simple cubic crystal) มี edge length เท่ากับ 3.352 A^o

พอโลเนียม beta form มีระบบผลึกรอมโบฮีดรัล (rhombohedral) ควบคู่ไปกับ alpha form โครงสร้างของผลึกพอโลเนียมสามารถหาได้ด้วยวิธีการเลี้ยวเบนอิเล็กตรอน (electron diffraction)

เคมีของพอโลเนียม (chemistry of polonium)

เคมีของพอโลเนียมคล้ายกับของเทลลูเลียม (Te) และบิสมัส (Bi) พอโลเนียมละลายได้ดีในกรดเจือจาง แต่ละลายได้เล็กน้อยในสารละลายด่าง สารประกอบไฮโดรเจนของพอโลเนียม (PoH₂) จะเป็นของเหลวที่อุณหภูมิห้อง มีจุดหลอมเหลว – 36.1 ^oC และจุดเดือด 35.3 ^oC

โครงสร้างที่อยู่ในรูปของ halides (สารประกอบธาตุคู่กับธาตุในกลุ่มแฮโลเจน) ที่รู้จัก เช่น PoX₂ PoX₄ PoX₆ พอโลเนียมเมื่อเกิดการออกซิไดส์ จะได้ออกไซด์ 2 ชนิด คือ PoO₂ และ PoO₃

²¹⁰Po (คล้ายกับ ²³⁸Pu) สามารถแพร่ในอากาศได้ง่าย ๆ ถ้าได้รับความร้อนในอากาศถึง 55 ^oC ปริมาณ 50 เปอร์เซ็นต์จะกลายเป็นไอได้ใน 45 ชั่วโมง ถึงแม้ว่าพอโลเนียมจะมีจุดหลอมเหลวที่ 254 ^oC และมีจุดเดือดที่ 962 ^oC ทั้งนี้มีบางสมมุติฐานบอกว่า เพราะมีกลุ่มก้อนเล็กของอะตอมพอโลเนียม เกิดการแตกเป็นเสี่ยงจากการสลายให้อนุภาคแอลฟา

มีรายงานว่าพวกจุลชีพบางชนิดสามารถใช้พอโลเนียมเข้าแทนที่อะตอมไฮโดรเจนของกลุ่มไฮดรอกซิลได้ (methylation) ได้ โดยผ่านกระบวนการ methylcobalamin ซึ่งกระบวนการนี้คล้ายกับการที่ปรอท ซีลีเนียม และเทลลูเรียมถูก methylated ในสิ่งมีชีวิต เพื่อสร้างสารโลหอินทรีย์ (organometallic) โดยผลอันนี้เมื่อพิจารณาถึงชีวเคมี (biochemistry) ของพอโลเนียมมีความเป็นไปได้สูงที่จะเหมือนกับชีวเคมีของซีลีเนียมและเทลลูเรียม

ประวัติของพอโลเนียม (history of polonium)

พอโลเนียมเรียกมาก่อนว่าเรเดียมเอฟ (Radium F) ค้นพบโดยมารี สคลอดอฟสกา-กูรี (Marie Sklodowska–Curie) หรือมาดามคูรี และสามีของเธอคือปีแอร์ กูรี (Piere Curie) ในปี ค.ศ. 1898 ชื่อพอโลเนียมมาจากเชื้อชาติดั้งเดิมโปแลนด์ของมาดามคูรี ซึ่งภาษาลาตินเรียกว่า Polonia ไม่ได้มาจากชื่อตัวละคร Polonius ซึ่งเป็นข้าราชสำนักแก่ ๆ ในละครของเช็กสเปียร์เรื่อง Hamlet

โดยโปแลนด์ในขณะนั้นไม่ได้เป็นประเทศเอกราช ถูกแบ่งปกครองภายใต้รัสเซีย ปรัสเซีย และออสเตรีย เป็นความหวังของมาดามคูรีที่ใช้ชื่อพอโลเนียมตามเชื้อชาติเดิมของเธอ เพื่อบอกถึงการขาดเสรีภาพของโปแลนด์ พอโลเนียมจึงอาจเป็นธาตุแรกก็ได้ที่ถูกนำมาเกี่ยวข้องในการขัดแย้งโต้เถียงกันทางการเมือง

ธาตุนี้ถูกค้นพบครั้งแรกโดยพวกคูรี เมื่อพวกเขากำลังค้นหาสาเหตุที่ทำให้ สินแร่พิตช์เบลนด์ (pitchblend) มีกัมมันตภาพรังสี โดยหลังจากแยกเอาธาตุยูเรเนียมและทอเรียมออกจากสินแร่พิตช์เบลนด์แล้ว จะมีระดับความแรงทางรังสีสูงกว่าระดับความแรงรังสีของยูเรเนียมและทอเรียมที่แยกออกมาแล้วรวมกัน ทำให้พวกคูรีต้องหาสาเหตุต่อไปว่ายังมีสารกัมมันตภาพรังสีอื่นใดอีกในสินแร่พิตช์เบลนด์นี้ ต่อมาพวกคูรีก็สามารถแยกเอาพอโลเนียมออกมาได้ และต่อมาอีก 2-3 ปีก็สามารถแยกเรเดียมได้ตามมา

การตรวจวัด (detection)

ที่เกิดและการผลิต (occurrence and production)

พอโลเนียมเป็นธาตุที่มีอยู่น้อยในธรรมชาติ ทั้งนี้เพราะมีครึ่งชีวิตสั้นทุก ๆ ไอโซโทปที่มีอยู่ จะพบอยู่ในแร่ของยูเรเนียมประมาณ 100 ไมโครกรัมต่อ 1 ตันของแร่ยูเรเนียม (1 ส่วนใน 10¹⁰ ส่วน) ประมาณ 0.25 % ของเปอร์เซ็นต์การมีอยู่ของเรเดียม ปริมาณของพอโลเนียมที่อยู่บนเปลือกโลกจะไม่มีอันตราย พอโลเนียมสามารถมีในควันของยาสูบที่ปลูกโดยใช้ปุ๋ยฟอสเฟต

การใช้ประโยชน์ (application)

เมื่อผสมเป็น โลหะผสมกับเบริลเลียม พอโลเนียมก็ใช้เป็นแหล่งกำเนิดนิวตรอนได้ โดยเบริลเลียมจะดูดซับเอาอนุภาคแอลฟาจาก ²¹⁰Po แล้วปลดปล่อยนิวตรอนออกมา โดยแหล่งกำเนิดนิวตรอนชนิดนี้ใช้เป็นตัวจุดชนวนอาวุธนิวเคลียร์ การใช้ประโยชน์อื่นของ ²¹⁰Po ดังตัวอย่าง เช่น

• ใช้ในเครื่องมือกำจัดประจุไฟฟ้าสถิตในโรงงานทอผ้า แต่อย่างไรก็ตามอาจใช้แหล่งกำเนิดอนุภาคบีตา ซึ่งอันตรายน้อยกว่าแทนได้ ซึ่งทั่ว ๆ ไปจะใช้กัน ส่วนวิธีทางเลือกที่ไม่ใช้สารกัมมันตรังสีก็อาจจะใช้วิธีการของ High-voltage DC Power Supply เพื่อไป ionize ประจุบวกหรือประจุลบตามต้องการ
• ใช้ ²¹⁰Po เป็นแหล่งความร้อน โดยเป็นตัวให้พลังงานแก่ตัวต้นกำเนิด Radioisotope thermoelectric ผ่านทางวัสดุ thermoelectric
• เพราะ ²¹⁰Po มีความเป็นพิษสูง จึงใช้เป็นยาพิษได้ เช่น กรณีของการวางยาพิษ ²¹⁰Po แก่ Alexander Litvinenko
• ใช้พอโลเนียมเป็นตัวกำจัดผงฝุ่นบนแผ่นฟิล์ม (film)

ความเป็นพิษ (toxicity)

ถ้าคิดโดยน้ำหนัก ²¹⁰Po จะมีความเป็นพิษสูงกว่าไฮโดรเจนไซอะไนด์ประมาณ 250,000 เท่า หรือคิดเป็นปริมาณรังสีถึงตาย (lethal dose) ในค่า LD₅₀ คือขนาดที่ทำให้สัตว์ทดลองตาย 50 เปอร์เซ็นต์ของจำนวนที่เริ่มต้นแล้ว LD₅₀ ของ ²¹⁰Po ตกประมาณ 1 ไมโครกรัมสำหรับคนที่มีน้ำหนักตัว 80 กิโลกรัม เปรียบเทียบกับไฮโดรเจนไซอะไนด์ประมาณ 250 มิลลิกรัม อันตรายที่สำคัญของ ²¹⁰Po ก็คือการแผ่อนุภาคแอลฟาอย่างมากมายรุนแรง ซึ่งทำให้เป็นการยากในการควบคุมใช้งานอย่างปลอดภัย 1 กรัมของ ²¹⁰Po อาจเป็นแหล่งความร้อนได้สูงถึงประมาณ 500 ^oC แม้แต่ขนาดปริมาณ 1 ไมโครกรัมของ ²¹⁰Po ก็มีอันตรายอย่างมาก ต้องมีวิธีการและเครื่องมือพิเศษในการใช้งาน อนุภาคแอลฟาของ ²¹⁰Po จะไปทำลายเซลล์เนื้อเยื่อภายในร่างกายอย่างง่ายดาย ถ้ามีการกิน หายใจ หรือดูดซึมเข้าไปโดยวิธีการต่าง ๆ แต่อนุภาคแอลฟาจะไม่สามารถทะลุทะลวงผิวหนังชั้นนอกเข้าไปสู่ร่างกายได้ ดังนั้นจึงไม่เป็นอันตรายเมื่ออยู่ภายนอกร่างกาย

ผลเฉียบพลัน (acute effect)

ค่าปานกลางของ LD₅₀ สำหรับการได้รับรังสีเฉียบพลันอนุภาคแอลฟาของ ²¹⁰Po ประมาณ 4.5 Sv ค่า committed effective dose เท่ากับ 0.51 mSv/Bq ถ้ารับประทานเข้าไป และ 2.5 mSv/Bq ถ้าหายใจเข้าไป กัมมันตภาพของ ²¹⁰Po คือ 4486.5 Ci ต่อกรัม เท่ากับว่า 1 กรัมจะแตกตัวให้อนุภาคแอลฟาได้ 166 x 10¹² ครั้งต่อวินาที จากค่านี้พอจะสรุปได้ว่าขนาดที่ได้รับที่จะทำให้ถึงตายได้ (fatal Dose) คือ 4.5 Sv (J/Kg) คือถ้าโดยการกินเข้าไปประมาณ 238 mCi หรือประมาณ 50 นาโนกรัม ถ้าหายใจเข้าไปประมาณ 48 mCi หรือประมาณ 10 นาโนกรัม จะเห็นว่าเป็นปริมาณที่น้อยมากที่ทำให้เสียชีวิต จากค่านี้ 1 กรัมของ ²¹⁰Po โดยทฤษฎีจะทำให้คน 20 ล้านป่วยจากการได้รับปริมาณรังสีอนุภาคแอลฟาจาก ²¹⁰Po และเป็นไปได้ที่ในจำนวนที่ป่วย 20 ล้านคนนี้ จำนวนครึ่งหนึ่งคือ 10 ล้านคนจะเสียชีวิต แต่โดยสภาวะความเป็นจริงแล้ว จำนวนคนที่จะป่วยและตายจะน้อยกว่านี้มาก ทั้งนี้เพราะว่าการแพร่กระจายจะต้องใช้เวลามากกว่า 3-4 สัปดาห์และครึ่งชีวิตทางชีวภาพ (biological half–life) ของ ²¹⁰Po ในร่างกายมนุษย์ก็อยู่ในช่วง 30 ถึง 50 วัน จึงทำให้เกิดการทำลายร่างกายหรือความเป็นพิษน้อยกว่าการได้รับปริมาณรังสีในทันทีทันใด ในปริมาณที่มาก ๆ ประมาณการว่าปานกลางของ (LD₅₀) คือ การได้รับปริมาณ ²¹⁰Po ใน 0.4 mCi หรือ 0.089 mg แต่คิดแล้วก็ยังเป็นค่าปริมาณที่น้อยมาก ๆ

ผลเรื้อรังระยะยาว (long term chronic effects)

ผลจากการได้รับปริมาณรังสีเฉียบพลันทั้งภายนอกและภายในร่างกาย เป็นผลระยะยาวที่จะทำให้เป็นสาเหตุการเป็นมะเร็งจนเสียชีวิต 5-10 เปอร์เซ็นต์ต่อปริมาณรังสีที่ได้รับต่อหน่วย Sv โดยปกติทั่ว ๆ ไปเราก็จะได้รับปริมาณรังสีจำนวนน้อย ๆ อยู่แล้วอันเป็นผลมาจากแก๊สเรดอน (radon) ในบ้านเรือน ซึ่งเป็นนิวไคลด์ลูกของพอโลเนียมโดยไอโซโทปตัวหลักของพอโลเนียมคือ ²¹⁴Po และ ²¹⁸Po เป็นสาเหตุใหญ่ที่ทำให้คนเป็นมะเร็งปอดจนเสียชีวิตในอเมริกาประมาณ 15,000-22}000 ราย โดยเป็นผลมาจากแก๊สเรดอนภายในอาคารบ้านเรือน ควันจากบุหรี่จากใบยาสูบก็เป็นตัวเสริมที่ทำให้ได้รับปริมาณรังสีจากพอโลเนียม

ขีดจำกัดเกณฑ์การได้รับปริมาณรังสีที่ยอมรับได้ (regulatory exposure limits)

ปริมาณสูงสุดที่ยอมรับได้สำหรับร่างกาย กรณีที่กิน ²¹⁰Po เข้าไปในปริมาณ 0.03 mCi เท่านั้น ถ้าเทียบเป็นหน่วยน้ำหนักก็เพียงแค่ 6.8 พิโกกรัม ซึ่งน้อยมาก ส่วนสถานที่ปฏิบัติงานก็ยอมรับให้มีปริมาณ ²¹⁰Po ในอากาศได้สูงสุดไม่เกิน 10 Bq/m³ ( 3 x 10 ^-10 mCi/cm³) อวัยวะของมนุษย์ที่เป็นเป้าหมายและรับพอโลเนียมได้ดีก็คือ ม้ามและตับ โดยตับหนักประมาณ 1.3 ถึง 3 กิโลกรัม และม้ามหนัก 150 กรัม ซึ่งเมื่อเทียบกับร่างกายของมนุษย์ทั้งหมดก็คือว่ายังน้อยกว่ามาก ถ้าพอโลเนียมสะสมอยู่ในอวัยวะเป้าหมายนี้ จะมีผลต่อร่างกายของมนุษย์มากกว่าในจำนวนที่เท่า ๆ กันนี้แต่กระจายเฉลี่ยไปทั่วร่างกาย ซึ่งจะเป็นลักษณะเดียวกับซีเซียมหรือทริเทรียมในรูปของ T_2O

²¹⁰Po ใช้อยู่อย่างกว้างขวางในวงการอุตสาหกรรมและมีอยู่พร้อมหาได้ทั่ว ๆ ไป แต่มีการควบคุมหรือข้อจำกัดน้อยมาก ในสหรัฐอเมริการะบบติดตามซึ่งควบคุมโดย Nuclear Regulatory Commission (NRC) ประกาศใช้ในปี ค.ศ. 2007 ว่าการซื้อ ²¹⁰Po ปริมาณมากกว่า 16 คูรีต้องมีการลงทะเบียนโดยปริมาณขนาด 16 Ci นี้นำสามารถมาทำ LD₅₀ มากถึง 5,000 โดส แต่ทบวงการพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ (International Atomic Energy Agency: IAEA) กล่าวว่าสมควรที่จะพิจารณาอย่างเข้มงวดในข้อกำหนดนี้ และสมควรลดปริมาณลง 10 เท่าให้เหลือ 1.6 คูรี

กรณีความเป็นพิษที่สำคัญของ ²¹⁰Po (famous poisoning cases)

กรณีที่โด่งดังในการฆาตกรรม Alexander Litvinenko ชาวรัสเซียในปี ค.ศ. 2006 ซึ่งได้เปิดเผยว่าเกี่ยวกับถูกวางยาพิษด้วย ²¹⁰Po ผู้เชี่ยวชาญทางด้านการแผ่รังสีกล่าวกันว่ากรณีของ Litvinenko นี้ เป็นบุคคลแรกที่เสียชีวิตจากผลของการได้รับปริมาณรังสีแอลฟาอย่างเฉียบพลัน

เป็นที่สงสัยกันว่าอีแรน โชลีโย กูรี (Irene Joliot-Curie) เป็นบุคคลแรกที่เสียชีวิตอันเป็นผลมาจากการได้รับรังสีแอลฟาเพียงครั้งเดียวในปี 1956 เธอได้รับการแผ่รังสีจาก ²¹⁰Po ในปี ค.ศ. 1946 เมื่อแคปซูลปิดผนึกของ ²¹⁰Po ได้เกิดการระเบิดขึ้นในห้องทดลองของเธอเอง และใน 10 ปีต่อมาเมื่อวันที่ 17 มีนาคม ค.ศ. 1956 เธอเสียชีวิตด้วยมะเร็งในเม็ดเลือดขาว (leukemia) ในปารีส ซึ่งอาจจะใช่หรือไม่ใช่ในการได้รับรังสีจากการระเบิดครั้งนั้นก็ได้

เกี่ยวข้องกับหนังสือ The Bomb in the Basement เป็นกรณีที่ทำให้มีผู้เสียชีวิตหลายรายในอิสราเอลช่วงปี 1957-1969 ก็เป็นเหตุมาจากการรั่วไหลของ ²¹⁰Po ซึ่งได้ถูกค้นพบที่ห้องทดลอง Weizman Institute Laboratory ในปี ค.ศ. 1957 ปริมาณน้อย ๆ ของ ²¹⁰Po พบอยู่บนมือของศาสตราจารย์ Pras. Sadeh นักฟิสิกส์ผู้ซึ่งทำงานค้นคว้าเกี่ยวกับสารกัมมันตรังสี ผลทดสอบทางการแพทย์บอกว่าไม่เป็นอันตรายแต่ผลทดสอบนี้ไม่ได้ลงลึกถึงเรื่องไขกระดูก (bone marrow) Sadeh ได้เสียชีวิตเพราะมะเร็ง นักศึกษาภายใต้การดูแลตายด้วย leukemia เพื่อนร่วมงาน 2 คน ตายด้วยมะเร็งใน 2-3 ปีต่อมา กรณีนี้ผลการสืบสวนปิดเป็นความลับและไม่เป็นที่ยอมรับความเกี่ยวข้องกันของการรั่วไหลของ ²¹⁰Po และการเสียชีวิตของบุคคลที่กล่าวมา

การรักษา (treatment)

มีข้อเสนอแนะว่าพวกตัวคีเลต (chelation agent) เช่น British Anti-Lewisite (dimercaprol) สามารถที่จะใช้ในการขจัด ²¹⁰Po ได้ โดยจากการทดลองในหนูที่ได้รับ LD₅₀ 1.45 mBq/Kg (8.7 ng/Kg) ของ ²¹⁰Po หนูที่ไม่ได้รับตัวคีเลตนี้จะตายใน 44 วัน แต่ 90 เปอร์เซ็นต์ของหนูที่ได้รับตัวคีเลต HOEtTTC จะยังมีชีวิตรอดหลังจาก 5 เดือนต่อมา

ผลิตภัณฑ์ทางการค้าของพอโลเนียม (commercial products containing polonium)

ไม่เป็นที่ยอมรับของหน่วยงานต่าง ๆ ทางด้านนิวเคลียร์ว่าผลิตภัณฑ์ทางการค้าของ ²¹⁰Po จะมีส่วนในกรณีฆาตกรรม Litvinenko แต่อย่างไรก็ตามศาสตราจารย์ Prof. Peter D. Zimmerman กล่าวไว้ว่า ²¹⁰Po หาได้ง่ายอย่างน่าแปลกใจ แหล่งกำเนิดรังสีของ ²¹⁰Po ในขนาด 10 เปอร์เซ็นต์ของ LD₅₀ หาได้ทั่วไป หรือแม้แต่ประกาศขายสินค้าบนเว็บไซต์ Amazon.com

มีความเป็นไปได้ที่ขนาดของ LD₅₀ ของ ²¹⁰Po มีอยู่ในแปรงขจัดประจุไฟฟ้าสถิตที่ขายให้ร้านถ่ายรูป พวกเครื่องมือต่าง ๆ มากมายของ ²¹⁰Po มีอยู่ทั่วไปสามารถสั่งซื้อได้ทางไปรษณีย์ ตลาดของ General Electric ตัวขจัดประจุไฟฟ้าสถิตบรรจุ ²¹⁰Po ปริมาณ 500 mCi (20 MBq) เทียบแล้วเท่ากับ 2.5 เท่าของ LD₅₀ ของ ²¹⁰Po ก็กินเข้าไปทั้งหมด ขายในราคา 71 ดอลลาร์อเมริกัน และอะไหล่เปลี่ยนทดแทนในขนาดปริมาณรังสีเท่ากัน 500 mCi ของ ²¹⁰Po ขายราคา 36 ดอลลาร์ในสหรัฐอเมริกาเครื่องมือที่มีส่วนประกอบของ ²¹⁰Po ปริมาณไม่เกิน 500 mCi ต่อหน่วยสามารถที่จะหาซื้อได้ภายใต้ general license ซึ่งหมายความว่าผู้ซื้อไม่จำเป็นต้องลงทะเบียนกับหน่วยงานใด ๆ

ถ้าสมมุติว่าใครก็ตามจะเก็บรวบรวมปริมาณของ ²¹⁰Po เพื่อใช้เป็นสารพิษ ก็ต้องหาวิธีการที่จะแยกเอา ²¹⁰Po ออกจากตัวบรรจุที่มีการผนึกป้องกันอย่างดี และต้องรวบรวมจากเครื่องมือต่าง ๆ ที่มีขายอยู่ทั่วไปให้ได้ 10 ถึง 100 ชิ้น ในราคา 360 ถึง 7,100 ดอลลาร์ แต่การที่จะให้บรรลุผลสำเร็จนั้นยากมาก และเป็นอันตรายอย่างยิ่ง ทั้งนี้เป็นเพราะมีการประกอบผลิตมาอย่างดีและการถอดประกอบต้องดำเนินการด้วยเครื่องมือพิเศษภายใน glovebox

ต้นกำเนิดรังสีแอลฟาจาก ²¹⁰Po บางชนิดที่ใช้ในอุตสาหกรรมในบางครั้งได้มีการขโมยหรือสูญหายดังบันทึกของ National Regulatory Commission ในช่วงปี ค.ศ. 2008 อย่างน้อยก็มีกรณีที่บันทึกการสูญหายไปจากการควบคุมแหล่งกำเนิดรังสีแอลฟาของ ²¹⁰Po ชิ้นเล็ก ๆ ขนาดปริมาณรังสี 4-40 KBq (0.1-1.0 mCi) เพื่อใช้ในการทดลองการเรียนการสอนซึ่งมีการปิดผนึกอย่างดี ในเนื้อของพวกเรซินหรือพอลิเมอร์ต่าง ๆ การมีไว้ในครอบครองได้รับการยกเว้นไม่ต้องขออนุญาตจาก NRC หรือหน่วยงานต่าง ๆ ทั้งนี้เพราะได้พิจารณาแล้วว่าไม่มีอันตรายต่อผู้ใช้ จำนวนปริมาณน้อย ๆ ของ ²¹⁰Po จะหาได้อย่างทั่วไปในอเมริกา หรืออาจสั่งซื้อทางไปรษณีย์ก็ได้จากบริษัทชื่อ United Nuclear ในรูปของแหล่งกำเนิดรังสีรูปเข็มเพื่อใช้ในห้องปฏิบัติการทดลอง แต่ถ้าต้องการที่จะรวบรวมสะสมปริมาณของ ²¹⁰Po ให้มากพอที่จะทำให้เกิดอันตรายต่อมนุษย์แล้ว ก็ต้องสะสมแหล่งกำเนิดรังสีของ ²¹⁰Po ให้ได้ถึง 15,000 ชิ้นและต้องใช้เงินในการซื้อหาถึงหนึ่งล้านเหรียญ แต่โดยทั่ว ๆ ไป บริษัทนี้ขายแหล่งกำเนิดรังสีชนิดนี้เพียง 4 ถึง 8 ชิ้นต่อปีเท่านั้น

สำหรับกรณีการฆาตกรรม Litvinenko จากการประมาณการปริมาณรังสีของ ²¹⁰Po ที่ใช้แล้ว โดยสมมุติว่าเก็บรวมรวมจากแหล่งกำเนิดรังสี ที่มีขายอยู่ทั่วไป ตามราคาขายปลีก แล้วก็ต้องใช้เงินจำนวนมหาศาลประมาณ 20 ล้านปอนด์หรือประมาณ 39 ล้านดอลลาร์ในการซื้อหา ซึ่งมีความเป็นไปได้น้อย และไม่มีเหตุผลเพียงพอ

ถอดความจาก Wikipedia the free encyclopedia